Uskumrugiller ailesinin bir üyesi olan palamut balığı, zengin içeriği sayesinde kalp hastalıklarını önlemekten beyin fonksiyonlarını güçlendirmeye kadar birçok fayda sağlıyor. Diğer yandan, mükemmel besleyici değerlere sahip bu harika balığı, ”ağız tadıyla” yemek için gastronomik açıdan nasıl pişirilmesi gerektiğini bilmek önem arz ediyor.
Palamut Balığına Genel Bakış
Omega-3 deposu olan palamut balıkları, protein, fosfor, potasyum, sülfür ve vitaminler açısından zengindir. Hem besleyici hem de lezzetli bir balık olması nedeniyle, Asya mutfağından Türk mutfağına kadar birçok kültürün sofrasında farklı tariflerle yerini alır. Öte yandan, denizlerin aşırı kirlenmesi sebebiyle palamut balıklarındaki metil civa oranının arttığı gözlenmiştir. Bu nedenle, hamile veya emziren bir kadınsanız palamut tüketimininde aşırıya kaçmamanızda fayda var.
Elbette bu, palamut balığının sağlığa zararlı olduğunu ya da asla yememeniz gerektiğini göstermez. Nitekim palamut balığı, kan dolaşımını iyileştirmekten kalp hastalıkları riskini azaltmaya, beyin fonksiyonlarını güçlendirmekten kas ve iskelet sistemini desteklemeye kadar geniş yelpazede birçok fayda sunuyor. Diğer yandan, palamut balığını damak tadımıza hitap edecek şekilde tüketmek için birkaç gastronomik püf noktasına dikkat etmek gerekiyor. Örneğin, siyah etli bir balık olduğundan buğulaması ve çorbası tavsiye edilmez. Ancak, başta ızgara olmak üzere, fırında ve tavada pişirilerek efsane lezzetler ortaya çıkarılabilir. İşte, evde deneyebileceğiniz birkaç farklı palamut tarifi…
Palamut Tava Nasıl Yapılır?
- 2 adet orta boy palamut
- 1 su bardağı mısır unu
- 1 tatlı kaşığı tuz
- 2,5 – 3 su bardağı sıvı yağ
- Tercihe göre diğer baharatlardan az miktarda (Karabiber, pul, toz biber, kekik vs)
Palamutların kafasını keserek ayırın. Balığın karnını yarıp iç organlarını ve bağırsaklarını çıkarın. Bol suyla yıkayıp kurumaya bırakın. Suyu süzülen balıkları halka şeklinde doğrayın. Mısır unu, tuz ve istediğiniz diğer baharatları karıştırın. Balıkları arkalı önlü mısır unu harcına bulayıp, tavada kızdırdığınız yağın içine bırakın. Alt-üst yaparak her iki tarafın da kızarmasını sağlayın. Kızaran balıkları tavadan alın ve fazla yağının süzülmesi için kağıt havlu serili servis tabağına dizin. Bol roka ve limonlu salata ile servis yapın.
Fırında Palamut Nasıl Yapılır?
- 2 adet orta boy palamut
- Yarım çay bardağı zeytinyağı
- 2 adet orta boy patates (patates için yarım çay bardağı zeytinyağı)
- Birer tatlı kaşığı kekik, pul biber ve yeterince tuz
- Yeteri kadar tuz
- 3-4 adet sivri biber
- 1-2 adet domates
- 1 limon
Palamutların içini temizleyip boylamasına ikiye kesin. Zeytinyağını balıklara sürün ve buzdolabının alt rafında yaklaşık 30 dakika marine olması için bekletin. Bu esnada, patatesleri soyup küp şeklinde doğrayın. Tencerenin yarısına kadar su doldurup patatesleri hafif yumuşayana kadar haşlayın. Bunun nedeni, balıkların patateslere göre fırında daha erken pişmesidir. Patateslerin biraz diri kalmasını sorun etmezseniz bu adımı atlayabilirsiniz.
Kekik, pul biber, limon suyu, tuz ve yarım çay bardağı zeytinyağını karıştırarak patatesler için sos yapın. Daha önce az pişirdiğiniz patatesleri bu sosun içinde karıştırın. Balıkları fırın tepsisine dizin ve kenar boşlularına sosladığınız patateslerden serpiştirin. Ek olarak, aralara sivri biber ve domates dilimleri yerleştirin ve daha öncesinden ısıttığınız fırında 20 ila 25 dakika pişirin.
Izgarada veya Mangalda Palamut Nasıl Yapılır?
Palamut balığını pişirmenin en kolay yolu ızgaradır. Ayrıca, ızgara ve mangalda pişen balıklar diğer alternatiflerine göre daha lezzetlidir.
Temizlediğiniz balıkları fileto şeklinde boylamasına ikiye kesebilir veya bütün olarak pişirebilirsiniz. Zeytinyağı, tuz ve 1 diş dövülmüş ya da minik kıyılmış sarımsağı karıştırıp balıklara iyice sürün. Damak zevkinize göre, bu karışıma istediğiniz baharatları ekleyebilirsiniz. Buzdolabınızın alt rafında en az 1 saat olacak şekilde marine olması için bekletin. Daha sonra isterseniz ızgarada isterseniz de mangal üzerinde balıklarınızı çevirerek pişirin.
Palamut Nasıl Bir Balıktır?
Palamut balıkları, farklı alt türleri bulunan ve boyları 1 metreyi aşabilen mükemmel derecede iyi yüzücü balıklardır. Keskin dişleri sayesinde, deniz kabukluları, kalamarlar, yumuşakçalar ve küçük balıklarla beslenirler. Genellikle açık denizlerdeki derinler yerleri tercih etseler de beslenmeleri söz konusu olduğunda kıyılara kadar yaklaşmaktan çekinmezler.
Çok hızlı yüzen palamutların seyahat alışkanlıkları nedeniyle belirli bir habitatları yoktur. 1 yıl içinde çok sayıda göç gerçekleştirerek kalabalık gruplar halinde yaşarlar. Ilıman suları seven bu balıklar için en iyi su sıcaklığı 18 ila 31 derece arasındadır.
Yağlı bir balık cinsi olan palamutların eti çok lezzetlidir ve besleyici değerlere sahiptir. Bu nedenle, tüm dünya genelinde tercih edilen bir balıktır. Ayrıca, köpek balıkları, kılıç balıkları ve bazı kuş türleri palamut avlarlar.
