Kalsiyum eksikliği (hipokalsemi) nispeten yaygındır, ancak kesin olarak tespit edilmesi zor olabilir. Kalsiyum eksikliğiniz olup olmadığını nasıl anlarsınız? Kalsiyum eksikliği çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir: ellerde ve ayaklarda karıncalanma, kas ağrıları, düzensiz kalp atışı, yorgunluk ve hatta hafıza kaybı. Düşük kan kalsiyum seviyelerinin belirtilerini ve semptomlarını nasıl tespit edeceğinizi öğrenin.
Kalsiyum Eksikliği Nedir?
Hipokalsemi, kandaki aşırı düşük kalsiyum seviyeleridir. Ciddiyetine bağlı olarak, semptomlar hafif veya farkedilemezden ciddi ve yaşamı tehdit edici olabilir. Kalsiyum eksikliği hem akut hem de kronik olabilir.
Kalsiyum insan vücudunda en çok bulunan mineraldir. Kemikler, kalp, kaslar ve sinir sistemi için hayati önem taşır. Vücudunuzdaki her hücrenin kalsiyuma ihtiyacı vardır! Ancak kalsiyumunuzun yalnızca yaklaşık %1’i kanda bulunurken, geri kalan %99’u kemiklerde ve dişlerde depolanır.
Kan kalsiyum düzeylerinin genellikle diyetle ilgili olmayan nedenlerle ve nadiren de diyetle alınan kalsiyum eksikliği nedeniyle düştüğünü unutmayın. Burada hipokalsemiye neyin neden olduğu hakkında daha fazla bilgi edinin.
Hipokalsemi Belirtileri ve Semptomları
Tedavi edilmediği takdirde hipokalsemi hayatı tehdit edici olabilir. Bu semptomlardan herhangi birini yaşıyorsanız hemen tıbbi yardım alın. Doktorunuz altta yatan nedenleri ortaya çıkarmak için bazı testler yapacaktır.
1) Kas Krampları ve Spazmları
Kalsiyum eksikliğinin ayırt edici belirtileri kas krampları ve spazmlarıdır. Kalsiyum, kasların kasılmasına ve gevşemesine yardımcı olur. Kalsiyum eksikliği olan kaslar artık normal tonlarını koruyamazlar. Bu, ağrılara, kramplara, spazmlara ve kas zayıflığına yol açabilir.
2) Uyuşma ve Karıncalanma
Hipokalseminin bir diğer önemli semptomu ekstremitelerde, özellikle ellerde ve ayaklarda karıncalanmadır. Şiddetli eksikliği de uyuşukluğa neden olabilir. Vücudunuzdaki her sinir hücresinin kalsiyuma ihtiyacı vardır. Kalsiyum çok düştüğünde, sinir hücreleri duyumları kaydetmekte ve sinyaller göndermekte zorlanır.
3) Yorgunluk
Hipokalsemi yorgunluğa neden olabilir. Kas lifleri ve sinirler kalsiyum gerektirdiğinden, hücrelerde kalsiyumun tükenmesi, bitkinlik ve halsizliğe yol açan yorgunluğun başlangıcını işaret eder.
4) Anormal Kalp Ritmi
Düzensiz kalp atışı, hipokalseminin tipik bir semptomudur ve şiddetli ise yaşamı tehdit edici olabilir. Sıklıkla bir elektrokardiyogram (EKG) ile kaydedilebilen çeşitli anormalliklere neden olur.
Kalbin bir kas olduğu düşünüldüğünde, kalsiyum eksikliğinin kalbi bozabilmesi şaşırtıcı değildir. Kalp hücreleri yeterli kalsiyum almazsa, olması gerektiği gibi çalışmayı bırakırlar. Bu, normal kalp ritmini bozabilir, kalp kasında spazmlara neden olabilir ve arterleri daraltabilir.
5) Nöbetler
Beyin hücreleri, nörotransmiterleri serbest bırakmak için optimal kalsiyum seviyelerine ihtiyaç duyarken, kasların kasılması için buna ihtiyacı vardır. Hipokalsemi beyni aşırı uyararak nöbetleri tetikleyebilir.
6) Osteopeni ve Osteoporoz
Osteoporoz veya kırılgan kemikler, kalsiyum eksikliği bozukluğu olarak kabul edilir. Osteopeni, osteoporozun daha hafif bir şeklidir. Kandaki kalsiyum seviyeleri düştüğünde, vücudunuz bunu telafi etmek için kemiklerden daha fazlasını serbest bırakmak zorundadır. Zamanla, kalsiyum eksikliği aşırı kemik zayıflığına, kırılganlığına neden olabilir ve kırık riskini önemli ölçüde artırabilir.
7) Kuru Cilt
Kuru veya pullu cilt hipokalseminin bir belirtisi olabilir. Kalsiyumun daha az bilinen rolü cilt sağlığını desteklemektir: cildin pH’ını düşürür ve cilt bariyerini korur. Bu, cildin aşırı su kaybını önler. Kalsiyum kan seviyeleri çok düştüğünde, cilt artık nemi ve sağlıklı bir pH’ı koruyamaz.
8) Kafa Karışıklığı ve Hafıza Kaybı
Kafa karışıklığı, oryantasyon bozukluğu ve hafıza kaybının tümü hipokalsemi semptomları olabilir. Sinir ve beyin hücreleri kalsiyuma bağımlıdır. Sinir hücrelerine giren kalsiyum, nörotransmitterlerin salınımını uyarır. Kalsiyum eksikliği bilişsel işlevi önemli ölçüde bozabilir.
9) Diş Çürüğü ve Diş Eti Hastalığı
Kalsiyum dişlerinizi güçlü tutar. Yiyecekler, içecekler ve ağız bakterilerinin tümü dişlerdeki mineralleri bozabilir. Bu mineral kaybını önlemek için yeterli kalsiyum seviyeleri gereklidir. Dahası, araştırmalar kalsiyum eksikliğinin diş eti hastalığının suçlularından biri olduğunu düşündürmektedir.
10) Raşitizm
Kalsiyum (veya D vitamini) eksikliği çocuklarda raşitizme yol açabilir. Kalsiyum eksikliği, büyümekte olan bir çocuk için son derece önemli olan kemiklerin uygun mineralizasyonunu engeller. Kemikler zayıflar ve yumuşar, şekil bozuklukları da mümkündür. Raşitizm, gelişmiş dünyada yaygın değildir.
Kalsiyum Eksikliği Tedavisi
Hipokalsemi önlemenin ilk yolu, kişinin diyetinin yeterli miktarda mineral içermesini sağlamaktır. Peki, kalsiyum eksikliği için ne yemeli? Kalsiyum açısından zengin besinler süt, yoğurt ve peynir gibi süt ürünlerini içerir. Ispanak, brokoli, avokado, bamya, karalahana ve lahana gibi sebzeler de kalsiyum açısından zengindir.
Beyaz fasulye, soya fasulyesi ve yassı fasulye gibi fasulyeler de diyet yoluyla kalsiyum alımını artırmanın iyi bir yoludur. Sardalye, somon ve levrek gibi bazı balıklar da iyi kalsiyum kaynaklarıdır.
Bir kişinin diyeti yeterli miktarda kalsiyum sağlamıyorsa, diyete kalsiyum takviyelerini dahil etmek iyi bir fikir olabilir. Bu takviyeler doktor tarafından reçete edilebilir.
Bir kalsiyum takviyesi diyetin önerilen günlük dozu karşılaması ve onu aşmaması çok önemlidir. Aşırı miktarda kalsiyum kabızlığa ve böbrek taşlarının gelişmesine yol açabilir. Vücutta kafein, alkol ve ekstra sodyum bulunması da vücudun kalsiyumu emme yeteneğini azaltacaktır.
