Gül hastalığı birçok şekilde ve her yaşta gelişebilse de, hasta anketleri tipik olarak 30 yaşından sonra herhangi bir zamanda yanaklarda, burunda, çenede veya alında gelip gidebilen kızarma veya kızarıklık olarak başladığını göstermektedir.
Tedavi edilmediğinde, iltihaplı yumrular ve sivilceler sıklıkla gelişir ve ciddi vakalarda – özellikle erkeklerde – burun fazla dokudan şişebilir ve engebeli hale gelebilir. Hastaların yaklaşık yüzde 50’sinde gözler de etkilenir, tahriş olur ve sulu veya kanlı görünür.
Rozasea popülasyonun tüm kesimlerini ve tüm cilt tiplerini etkileyebilmesine rağmen, kolayca kızarma veya kızarma eğilimi gösteren açık tenli bireylerin en büyük risk altında olduğuna inanılmaktadır. Bu hastalık kadınlarda daha sık teşhis edilir, ancak erkeklerde daha şiddetli olma eğilimindedir.
Gül Hastalığı Belirtileri
Rozasea’nın nedeni bilinmemekle ve tedavisi bulunmamakla birlikte, belirti ve semptomlarına ilişkin bilgi, tıbbi tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile etkin bir şekilde kontrol altına alınabilecek düzeye ulaşmıştır. Kendilerinde gül hastalığı olabileceğinden şüphelenen kişilerin, hastalık giderek daha şiddetli hale gelmeden ve günlük yaşamda müdahaleci hale gelmeden önce teşhis ve uygun tedavi için bir dermatoloğa görünmeleri önerilir.
Gül hastalığı belirtileri şunlardır:
- Kızarıklık: Rozasea hastası olan birçok kişinin sık sık kızarma veya kızarma öyküsü vardır. Bu yüz kızarıklığına bir sıcaklık hissi eşlik edebilir, sıcaklık veya yanma gelir ve gider ve genellikle bozukluğun erken bir özelliğidir.
- Sivilce: Küçük kırmızı katı şişlikler veya irin dolu sivilceler sıklıkla gelişir. Bunlar sivilceye benzese de siyah noktalar yoktur ve yanma veya batma meydana gelebilir.
- Görünür Kan Damarları: Rozasea’lı birçok insanda, telenjiektazi adı verilen belirgin ve görünür küçük kan damarları yanaklarda, burun köprüsünde ve merkezi yüzün diğer bölgelerinde görülür.
- Göz Tahrişi: Birçok rozasea hastasında, gözler tahriş olabilir ve yaygın olarak oküler rosacea olarak bilinen bir durum olan sulu veya kanlı görünebilir. Göz kapakları da kırmızılaşabilir ve şişebilir ve arpacık sık görülür. Göz kapaklarının veya kirpiklerin çevresinde kabuklar ve pullar birikebilir ve hastalar kapak kenarlarında görünür kan damarları görebilir. Şiddetli vakalar, tıbbi yardım olmaksızın kornea hasarına ve görme keskinliği kaybına neden olabilir.
- Yanma veya Batma: Yüzde sıklıkla yanma veya batma hissi oluşabilir. Kaşıntı veya gerginlik hissi de gelişebilir.
- Şişlik: Ödem olarak bilinen yüzdeki şişlik, diğer rozasea belirtilerine eşlik edebilir veya bağımsız olarak ortaya çıkabilir.
- Kuruluk: Merkezi yüz derisi pürüzlü olabilir ve bazı hastaların yağlı ciltten şikayet etmesine rağmen pullu görünebilir.
Nadir durumlarda, rozasea belirti ve semptomları yüzün ötesinde, en yaygın olarak boyun, göğüs, kafa derisi veya kulaklarda da gelişebilir.
Rozasea Neden Olur?
Rozasea’nın nedeni bilinmemekle birlikte, araştırmacılar artık hastalık sürecinin, tedavisinde önemli ilerlemelere yol açabilecek ana unsurlarını belirlediler. Son araştırmalar, yüzdeki kızarıklığın, nörovasküler düzensizlik ve doğuştan gelen bağışıklık sisteminin bir kombinasyonu tarafından başlatılan bir enflamatuar sürekliliğin başlangıcı olabileceğini göstermiştir.
Nörovasküler ve bağışıklık sistemi faktörlerinin ötesinde, Demodex folliculorum adlı mikroskobik bir akarın varlığı, rozasea’ya potansiyel bir katkı olarak kabul edilmiştir. Bu akar, insan derisinin normal bir sakinidir, ancak rozasea hastalarının yüz derisinde önemli ölçüde daha bol olduğu bulunmuştur. Araştırmacılar ayrıca, insan genomunun iki genetik varyantının bu hastalıkla ilişkili olabileceğini keşfettiler.
Rozasea ile artan sayıda potansiyel olarak ciddi sistemik hastalık riskinin artması arasında ilişki bulan diğer yeni çalışmalar, rozasea’nın sistemik inflamasyonun bir sonucu olabileceğini düşündürmektedir. Nedensel ilişkiler belirlenmemiş olsa da bunlar arasında kardiyovasküler hastalık, gastrointestinal hastalık, nörolojik ve otoimmün hastalıklar ve belirli kanserler yer almaktadır.
Gül Hastalığı Tedavisi
Rozasea’nın belirtileri ve semptomları bir hastadan diğerine değiştiğinden, tedavi her bir vaka için bir doktor tarafından ayarlanmalıdır.
Hastalıkla ilişkili çeşitli belirti ve semptomları tedavi etmek için bir dizi oral ve topikal ilaç kullanılabilir. Doktorlar, özellikle kızarıklığı kontrol altına almak için tıbbi tedavi önerebilir. Yumrular ve sivilceler, durumu hemen kontrol altına almak için genellikle oral ve topikal tedavi ile ilk tedaviyi alır, ardından remisyonu sürdürmek için tek başına uzun süreli bir anti-inflamatuar tedavi kullanılır. Rozasea’ya özgü tedaviler artık her hasta için seçilebilen çeşitli formülasyonlarda mevcuttur.
Cilt Bakımı
Hastalar, cilt bakım rutinlerinin rozasea ile uyumlu olduğundan emin olmak için doktorlarına danışmalıdır. Nazik bir cilt bakımı rutini de rozasea’nın kontrolüne yardımcı olabilir. Hastalara yüzlerini hafif ve aşındırıcı olmayan bir temizleyici ile temizlemeleri, ardından ılık suyla durulamaları ve kalın pamuklu bir havluyla yüzlerini kurulamaları önerilir. Sert bir bez asla kullanmayın.
Hastalara gerektiğinde tahriş edici olmayan cilt bakım ürünleri uygulayabilir ve SPF’si 30 veya daha yüksek olan UVA/UVB koruması sağlayan bir güneş koruyucu kullanarak cildi güneşe maruz kalmaktan korumaları önerilir. Hassas ciltler için hafif veya pediatrik formülasyonlar mevcuttur ve çinko veya titanyum dioksit içeren kimyasal olmayan (mineral) güneş koruyucuları arayın. Rozasea hastaları, acıtan, yakan veya ek kızarıklığa neden olan cilt bakım ürünlerinden kaçınmalıdır.
Rozasea’nın etkilerini gizlemek için kozmetikler kullanılabilir. Kızarıklığa karşı yeşil renkli fondötenler kullanılabilir. Bunu, pembe veya turuncu tonlarından kaçınarak, doğal sarı tonlarında ten rengi bir fondöten takip edebilir.
Yaşam Tarzı Değişikliği
Uzun süreli tıbbi tedaviye ek olarak, rozasea hastaları, alevlenmeleri tetikleyebilecek veya bireysel durumlarını kötüleştirebilecek yaşam tarzı ve çevresel faktörleri – genellikle kızarma ile ilişkili – tanımlayarak ve bunlardan kaçınarak remisyonu sürdürme şanslarını artırabilir. Bununla birlikte, bu faktörlerin belirlenmesi bireysel bir süreçtir, çünkü bir kişide alevlenmeye neden olan şey diğerini etkilemeyebilir.
Hassas Cilt Nasıl Güçlendirilir? | Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kuru Ciltler İçin Nemlendirici Krem Önerileri Nelerdir?
Atopik Cilt Nedir? Atopik Cilt İçin Öneriler
